Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
Αρχαιολογία
Ανασκαφή στη βασιλική του Κιάτου (2021- )
Επιστημονικός υπεύθυνος: Ιωάννης Βαραλής
Στην νότια παρυφή του σημερινού Κιάτου, σε οικόπεδο μεταξύ των οδών Σάκη Καράγωργα και Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στα ΝΔ της ομώνυμης εκκλησίας, ο αείμνηστος καθηγητής Αναστάσιος Ορλάνδος ανέσκαψε για λογαριασμό της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας το 1933 και το 1954, καθώς και εκ μέρους της Υπηρεσίας Αναστηλώσεως το 1962, μια τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική (βλ. ΠΑΕ 1933, 81-90 και 1954, 219-231, και ΑΒΜΕ 11 [1969], 148-176). Ο ναός διέθετε αίθριο στα δυτικά, βαπτιστήριο και παρεκκλήσιο στα νότια. Μετά την ερείπωση της εκκλησίας ο χώρος χρησίμευσε ως νεκροταφείο σε δύο περιόδους, κατά την πρωτοβυζαντινή (7ο – 8ο αι.) και τη μεσοβυζαντινή εποχή (10ο – 13ο αι.). Η Αρχαιολογική Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού φρόντιζε έκτοτε για την απαλλοτρίωση των ακινήτων στα δυτικά του ναού και για τη φύλαξη, την περίφραξη και τον καθαρισμό του χώρου.
Το Τμήμα ΙΑΚΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με χαρά αποδέχθηκε την πρόσκληση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας για μια από κοινού έρευνα τόσο εντός της βασιλικής όσο και στον περιβάλλοντα χώρο της. Σκοποί της κοινής έρευνας είναι η διακρίβωση της εποχής της ίδρυσής της, η διερεύνηση της κατάστασης διατήρησης των οικοδομικών λειψάνων της και η εξέταση της σύνδεσής της με τον οικισμό, το λιμάνι ή το νεκροταφείο, με τα οποία αρχικά συνδεόταν.
Η προτεινόμενη συνέχιση της ανασκαφικής έρευνας στο χώρο της βασιλικής του Κιάτου από την Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας και το Τμήμα ΙΑΚΑ θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάδειξη της σημαντικής αυτής εκκλησίας. Παράλληλα, θα δώσει την ευκαιρία σε φοιτητές που ακολουθούν την κατεύθυνση της Αρχαιολογίας να συμμετάσχουν στην ανασκαφή ενός σημαντικού μνημείου της Ύστερης Αρχαιότητας και μιας θέσης που ήταν σε χρήση τουλάχιστον έως και τον 13ο αιώνα, και να πλουτίσουν τις γνώσεις τους στην ανασκαφική τεχνική και στην καταγραφή και τεκμηρίωση των αρχαιολογικών ευρημάτων.