Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Κοινωνική Ανθρωπολογία

• Τομέας
• Προσωπικό
• Μαθήματα    »
  • Γενικά
  • Υποχρεωτικά μαθήματα
  • Καταστατικά μαθήματα
  • Μαθήματα εμβάθυνσης
  • Σύμβουλοι σπουδών
• Εργαστήριο
• Θερινό Εργαστήρι
• Βιβλιοθήκη
• Έρευνα    »
  • Γενικά
  • Αντιγόνες
  • Φάκελος CoViD-19
  • Anthrobombing
  • ΕΛΔΕΛ
  • Σύριοι Πρόσφυγες και Ψηφιακές Τεχνολογίες
  • Serious Game
  • Παραγωγή ντοκιμαντέρ
  • Demo
  • Η περίπτωση του Youtube
  • Σχεδιάζοντας το Μουσείο της Πόλης του Βόλου
  • Κουλτούρες «θρησκευτικής» πρακτικής στη σύγχρονη Ελλάδα
  • Ελληνικά για Μετανάστες Γονείς
  • «Κρίση» και «καταστροφή» στην οθόνη
  • Η Παιδούπολη «Αγιά Σοφιά» της Αγριάς
  • Δήμος Αισωνίας
  • Η προφορική μαρτυρία ως πηγή νέων επιστημονικών γνώσεων
  • Ένταξη τσιγγανοπαίδων στο σχολείο
  • Aρχαία Σικυών
  • Λαογραφικό–ιστορικό μουσείο Λάρισας
  • Έμφυλες διαστάσεις της μετανάστευσης
  • Ένταξη τσιγγανοπαίδων στο σχολείο
  • Λογοτεχνία και διαθεματικότητα
  • H κοινωνική μνήμη της Μαγνησίας
• Συνέδρια
• Ειδήσεις - Εκδηλώσεις

Η Παιδούπολη «Αγιά Σοφιά» της Αγριάς: μια προσέγγιση από τη σκοπιά της ιστορικής ανθρωπολογίας (2009 - )

Χρηματοδότηση: Επιτροπή Ερευνών του ΠΘ (2009), αυτοχρηματοδοτούμενο έκτοτε

Επιστημονική Υπεύθυνη: Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν

Το σύστημα των 53 παιδοπόλεων που ιδρύθηκαν από τη Βασιλική Πρόνοια κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου έπαιξε σημαντικό ρόλο στην περίθαλψη, εκπαίδευση και διαπαιδαγώγηση ορφανών και φτωχών παιδιών, αλλά έθεσε και τις βάσεις για το σημερινό σύστημα πρόνοιας. Η παιδούπολη «Αγιά Σοφιά» της Αγριάς είναι μια από τις πρώτες που ιδρύθηκαν και εξακολούθησε να λειτουργεί μέχρι το 2003. Η ιστορία των παιδοπόλεων έχει μείνει σε μεγάλο βαθμό αδιερεύνητη. Τα κεντρικά αρχεία του Εράνου Βόρειων Επαρχιών, μετέπειτα Βασιλικής Πρόνοιας είναι απρόσιτα στους ερευνητές και ένα μέρος τους έχουν ήδη πολτοποιηθεί. Η παιδούπολη της Αγριάς παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω των πρωτοποριακών παιδαγωγικών μεθόδων (τύπου Pestalozzi) που εφαρμόστηκαν εκεί κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της από την εξαιρετική παιδαγωγό Καλλιόπη Μουστάκα. Η έρευνα έχει στόχο να συμπληρώσει, μέσα από αφηγήσεις ζωής, τις μέχρι τώρα περιορισμένες γνώσεις μας για το σύστημα των παιδοπόλεων, τόσο στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου, όσο και στη μετεμφυλιακή περίοδο όταν τα ιδρύματα αυτά μετεξελίχθηκαν σε χώρους περίθαλψης ορφανών και παιδιών «προβληματικών» οικογενειών. Επί πλέον, μέσα από τις αφηγήσεις ζωής που συγκεντρώθηκαν μέχρι σήμερα συνέβαλε επίσης σε ένα ευρύτερο τομέα έρευνας, που βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό: τη μελέτη της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας, ιδίως σε καιρό πολέμων. Συνολικά συγκεντρώθηκαν μέχρι σήμερα 170 συνεντεύξεις με πρώην τροφίμους της παιδούπολης της Αγριάς, αλλά και άλλων παιδοπόλεων, μερικές από τις οποίες βιντεοσκοπήθηκαν. Οι αφηγήσεις ζωής εστίασαν τόσο στη ζωή του υποκείμενου πριν εισέλθει στην παιδούπολη, όσο και στον τρόπο διαβίωσης και τις προσωπικές του εμπειρίες εκεί και στην μετέπειτα πορεία της ζωής του. Επίσης συγκεντρώθηκαν φωτογραφίες και αρχειακά τεκμήρια.

Ερευνητικά αποτελέσματα:

Δημιουργία συλλογής 170 ηχογραφημένων συνεντεύξεων, απομαγνητοφώνηση και καταλογογράφηση αυτών.