Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
Κοινωνική Ανθρωπολογία
Αντιγόνες: Σώματα της αντίστασης στο σύγχρονο κόσμο - ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ (2020-2022)
Χρηματοδότηση: 1η προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσυχη των μελών ΔΕΠ και ερευνητών/ερευνητριών και την προμήθεια ερευνητικού εξοπλιμσού μεγάλης αξίας. Χρηματοδότηση του ερευνητικού έργου «Αντιγόνες: Σώματα της αντίστασης στο σύγχρονο κόσμο»-ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ (“Antigones: Bodies of resistance in the contemporary world”-ANTISOMATA).
Επιστημονικά Υπεύθυνη: Έλενα Τζελέπη
Ερευνητική ομάδα: Επίκουρη Καθηγήτρια Έλενα Τζελέπη, Τμήμα Αρχαιολογίας, Ιστορίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Επιστημονικά Υπεύθυνη) / Καθηγήτρια Αθηνά Αθανασίου, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο / Καθηγήτρια Όλγα Ταξίδου, Τμήμα Αγγλικής Λογοτεχνίας, Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης / Δρ. Αθηνά Παπαναγιώτου, μεταδιδακτορική ερευνήτρια / Δρ. Μάριος Χατζηπροκοπίου, μεταδιδακτορικός ερευνητής / Άλκηστη Ευθυμίου, υποψήφια διδάκτορας / Σταυρένια Σαραντοπούλου, υποστηρικτικό προσωπικό σε διοικητικά - οικονομικά ζητήματα
Προϋπολογισμός: 180.068 ευρώ
Διάρκεια: 2020-2022
Στο ερευνητικό έργο, οι πολλαπλές κριτικές πραγματεύσεις της Αντιγόνης αξιοποιούνται ως έναυσμα του γραμματειακού-θεατρικού φαντασιακού της δυτικής νεωτερικότητας προκειμένου να διερευνηθεί φιλοσοφικά, ανθρωπολογικά και αισθητικά η σχέση ανάμεσα στην ενσώματη αντίσταση, την ετεροδοξία, και τις σύγχρονες συνθήκες δημοκρατικής πολιτικής και αμφισβήτησής της. Η Αντιγόνη δεν εκλαμβάνεται ως πρότυπη μορφή της κλασικής δυτικής νεωτερικότητας, αλλά ως επιτελεστική δυνατότητα να τεθεί το ερώτημα της πολιτικής αντίστασης -στις συνάψεις της με το σώμα, το φύλο, τη φυλή, την εθνότητα και το ανήκειν- αναφορικά με τις σύγχρονες διεθνικές συνθήκες ετερότητας, βιοπολιτικής, βίας, και εκτοπισμού. Σε μια εποχή όπου το ρητορικό σχήμα του «τραγικού» επιστρατεύεται στερεοτυπικά ως κοινός τόπος ειδησεογραφικής θεαματοποίησης και ανθρωπιστικής διαχείρισης του εκτοπισμού, της προσφυγικότητας και του ευάλωτου σώματος, η αμφίσημη «κληρονομιά» της τραγωδίας της Αντιγόνης γίνεται πόρος κριτικών λόγων σχετικά με την ηθική και την πολιτική της μαρτυρίας, του πένθους και της αναπαράστασης του «άλλου» (ή της οδύνης του «άλλου»). Η κληρονομιά της Αντιγόνης περιλαμβάνει τις κριτικές φωνές υπεξούσιων και καταπιεσμένων ομάδων, οι οποίες παρουσιάζουν στις σκηνές (πολιτικές και θεατρικές) του σύγχρονου κόσμου, μετααποικιακές και αντι-αποικιακές αποδομήσεις και αναπλαισιώσεις του κλασικού κανόνα. Το ερευνητικό πρόγραμμα αποτιμά αναλυτικά τι επιμένει και τι απομένει από την κληρονομιά της Αντιγόνης στην παρούσα ιστορική στιγμή, στρέφοντας την προσοχή σε «άλλες Αντιγόνες», δηλαδή σε εναλλακτικές, μετααποικιακές, μετακινούμενες και μετασχηματιστικές εκδοχές της σε διαφορετικές, πληθυντικές δια-τοπικότητες. Η έρευνα εντοπίζεται στις διατομές της κοινωνικής θεωρίας και έρευνας και των παραστασιακών τεχνών και πειραματίζεται με πρακτικές που υπερβαίνουν τις συμβατικές οριοθετήσεις εμπειρίας και ανάλυσης, θεωρίας και πράξης, κειμενικότητας και σωματικότητας, πολιτικής και αισθητικής.