Φωτογραφία

Ιστορία
Αρχαιολογία
Κοινωνική Ανθρωπολογία

Αναζήτηση στο αρχείο εκδηλώσεων

Η δύσκολη επιστροφή. Οι Εβραίοι της Ελλάδας μετά το τέλος του πολέμου

Την Παρασκευή 20 και το Σάββατο 21 Φεβρουαρίου, διοργανώνεται διημερίδα στην αίθουσα Πολυμέσων του ΙΑΚΑ με θέμα Η δύσκολη επιστροφή. Οι Εβραίοι της Ελλάδας μετά το τέλος του πολέμου.

H Απελευθέρωση και το τέλος του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου σήμαιναν, για τους ολιγάριθμους Εβραίους της Ελλάδας που επέζησαν της Shoah, την απαρχή προσπαθειών για να ξαναπιάσουν το κομμένο νήμα της ζωής τους, στους γενέθλιους τόπους ή στους τόπους όπου μετανάστευσαν. Μέσα στη δίνη του ψυχρού πολέμου και στο εμφυλιακό περιβάλλον της ανασυγκρότησης της χώρας, οι επιζήσαντες Εβραίοι επιχειρούν να ανασυγκροτήσουν τις κοινότητές τους. Οι βίοι τους μπορεί να ακολούθησαν ξεχωριστές διαδρομές, αλλά χαρακτηρίζονται από την οικονομική ανέχεια, το βάρος της τραυματικής απώλειας των οικείων, την ολοκληρωτική καταστροφή των κοινοτήτων τους και τις όχι πάντοτε εύκολες σχέσεις με τους συμπολίτες τους. Η πολυδιάστατη ιστορία αυτής της επιστροφής δεν έχει  μελετηθεί επαρκώς ούτε στο  πολιτικό και θεσμικό επίπεδο ούτε στο επίπεδο της κοινωνικής και πολιτισμικής ιστορίας των εβραϊκών κοινοτήτων. Ωστόσο, το ζήτημα αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον και αποτελεί μεθοδολογική πρόκληση, η οποία παρακινεί στην αναζήτηση νέου και στην αξιοποίηση ήδη γνωστού αρχειακού υλικού.

Πρόγραμμα

Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου

17.30 Εισαγωγικά: Πολυμέρης Βόγλης, Ρίκα Μπενβενίστε

17.45 Η ανασυγκρότηση των κοινοτήτων: α. Ενότητα και συγκρούσεις

Μαριάννα Κυρίτση, «Η οργανωτική ανασυγκρότηση του Εβραϊσμού της Ελλάδας μετά τον πόλεμο. Ανάγκες και προκλήσεις».

Ελένη Μπεζέ, «Οι πρώτες προσπάθειες ανασυγκρότησης των εβραϊκών κοινοτήτων της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας»

Νίκος Τζαφλέρης, «Η αλληλεγγύη της εβραϊκής διασποράς προς τους Έλληνες Εβραίους μετά το Ολοκαύτωμα»

18.45-19.30 Συζήτηση

19.30-19.45 Διάλειμμα

19.45 Αρχειακές διαθεσιμότητες

Αλίκη Αρούχ, «Από το αρχείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης»

Νίκος Τζαφλέρης, «Για το «σωστικό» έργο του Holocaust Memorial Museum (Washington)»

20.30-21.00 Συζήτηση

Σάββατο 21 Φεβρουαρίου

 

9.30 Η ώρα της δικαιοσύνης

Χάρη Δελλοπούλου, «1945. Οι πρώτες δίκες δοσιλόγων-καταδοτών εβραίων στο Ειδικό Δικαστήριο Αθηνών. Μια ιδιότυπη πηγή πληροφοριών».

Φίλιππος Κάραμποτ, «Να εξαφανισθούν οι καταδότες από το πρόσωπον της γης»: Η (κατα)δίκη Εβραίων «δοσίλογων» και η σκιά της προδοσίας (1946-63)

10.30-11.00 Συζήτηση

11.00-11.15 Διάλειμμα

11.15 Οι περιουσίες: Κλοπές και διεκδικήσεις

Στράτος Δορδανάς, «Σωματείο Μεσεγγυούχων Ισραηλιτικών Καταστημάτων Θεσσαλονίκης [ΣΜΙΚ]»: μεταπολεμικές διεκδικήσεις και η απονομή της δικαιοσύνης

Άννα Μαρία Δρουμπούκη, «Κλοπή και αποκατάσταση: Η μεταπολεμική διεκδίκηση των εβραϊκών αποζημιώσεων στην Ελλάδα»

Βασίλης Ριτζαλέος, «Η τύχη της ακίνητης περιουσίας των Εβραίων στην Κομοτηνή από την απελευθέρωση μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου (1944-1949)».

12.45-13.30 Συζήτηση

13.30-14.30 Διάλειμμα

14.30   Η ανασυγκρότηση των κοινοτήτων: β. Γάμοι και παιδιά

Μαρία Καβάλα, «Η μεταπολεμική ανασυγκρότηση της εβραϊκής κοινότητας Θεσσαλονίκης: ο ρόλος του γάμου στη συνοχή της κοινότητας και στη σχέση της με την υπόλοιπη κοινωνία της Θεσσαλονίκης (1945-1955)»

Ποθητή Χαντζαρούλα, «Τα παιδιά της Shoah στη μεταπολεμική Ελλάδα».

15.30-16.00 Συζήτηση

16.00-16.30  Μνήμες

Βασιλική Γιακουμάκη: «Επιστροφή με απουσία: σημειώσεις για μνήμη στη μετα-Γενοκτονία».

16.30 Διάλειμμα

16.45-18.00: Συμπεράσματα και ερευνητικές προοπτικές

ΙΑΚΑ: Κεντρική σελίδα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας