Ιστορία
Αρχαιολογία
Κοινωνική Ανθρωπολογία

Προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών

Η μαγεία στην πρώιμη νεότερη Ευρώπη: Ιστοριογραφία, μεθοδολογία και πηγές

  • Κωδικός: ΙΣ2641
  • Κατεύθυνση: Ιστορία
  • Κατηγορία: Εμβάθυνσης
  • Τρέχοντες διδάσκοντες: Ανδρονίκη Διαλέτη
  • Ώρες διδασκαλίας ανά εξάμηνο: 39
  • Μονάδες ECTS: 5.0
  • Διδάχθηκε: 2024-2025 εαρινό, 2023-2024 εαρινό, 2022-2023 εαρινό, 2015-2016 χειμερινό, 2011-2012 χειμερινό

Περίληψη

Η ιδιαίτερα εκτεταμένη ιστοριογραφία σχετικά με τη μαγεία και τις διώξεις για μαγεία στην Ευρώπη έχει διαμορφώσει ένα ιδιαίτερα πλούσιο απόθεμα μεθοδολογικών και ερμηνευτικών προσεγγίσεων κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Το μάθημα αποσκοπεί σε μια αναλυτική παρουσίαση του φαινομένου της μαγείας και του «κυνηγιού των μαγισσών», καλύπτοντας την περίοδο από τον 15ο αιώνα, όταν οι διώξεις άρχισαν να εντατικοποιούνται και το δαιμονικό φαντασιακό απέκτησε «σάρκα και οστά», έως τον 18ο αιώνα, όταν οι νομοθεσίες για τη μαγεία άρχισαν να ανακαλούνται ή να τροποποιούνται σημαντικά, σηματοδοτώντας και σε θεσμικό επίπεδο την υποχώρηση των διώξεων που ήδη λάμβανε χώρα στις δικαστικές αίθουσες από τα μέσα του 17ου αιώνα. Στο μάθημα εξετάζονται τόσο το φαντασιακό γύρω από τη μαγεία όσο και η μαγεία ως καθημερινή πρακτική και εμπειρία, ενώ συγχρόνως στο επίκεντρο τίθεται η διαπλοκή μεταξύ των λόγων γύρω από τη μαγεία, και των διώξεων, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στο επίπεδο της κοινότητας και στις αίθουσες των δικαστηρίων. Στο μάθημα θα μας απασχολήσουν όχι μία αλλά πολλές «μάγισσες»: η «μοχθηρή υπηρέτρια του διαβόλου» που επιδίδεται σε νυκτερινά δαιμονικά όργια, η ζηλόφθονη γειτόνισσα που γνωρίζει πώς να προκαλεί ασθένειες και θανάτους, η επαγγελματίας της μαγείας που θεραπεύει ασθένειες του σώματος και της ψυχής, η κατηγορούμενη που παγιδευμένη στα δίκτυα του νόμου πασχίζει να προασπιστεί τον εαυτό της μέσα από αφηγήσεις ενοχής ή αθωότητας, η μάγισσα ως μια κατασκευή της ίδιας της ιστοριογραφίας.

Μαθησιακοί στόχοι:
Εμπλουτισμός των γνώσεων σχετικά με τις θεμελιώδεις ιστορικές διαδικασίες της πρώιμης νεωτερικότητας· κατανόηση της ιστορικότητας των πρακτικών και αντιλήψεων · γνωριμία με τις βασικές ιστοριογραφικές προσεγγίσεις και προβληματοποίηση των σχετικών εννοιών και ερμηνευτικών εργαλείων· άντληση συμπερασμάτων μέσω συγκρίσεων· γνωριμία με τη διεθνή βιβλιογραφία· κατανόηση της ερμηνευτικής πολλαπλότητας των ιστορικών τεκμηρίων· αναθεώρηση παραδεδομένων αντιλήψεων και αναγνώριση της πολυπλοκότητας στην παραγωγή της ιστορικής γνώσης.

Συγγράμματα

ΙΑΚΑ: Κεντρική σελίδα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας